Posteado a las 10:30 am por admin, el 9 mayo, 2022
Nerbio sistema, definizioz, kanpoko zein barneko estimulu ezberdinak jaso, integratu eta erantzun bat emateaz arduratzen den ehun multzoa da. Nerbio sisteman bi multzo nagusi bereizten dira:
Nerbio Sistema Zentrala (NSZ): entzefaloa eta ornomuinaz osatuta dagoena. Gure gorputzeko “ordenagailu” nagusia bezala ezagutzen da.
Nerbio Sistema periferikoa (NSP): entzefalo zein ornomuinetik ateratzen diren egitura luzeak dira, nerbio bezala ezagutzen ditugunak. Hauek, funtzio sentsitiboa, motorea zein biak izan ditzakete.
NSParen adarrek ematen dituzten erantzunak borondatezkoak zein ez borondatezkoak izan daitezke. Borondatezkoak ez diren erantzunak Nerbio Sistema Autonomoa osatzen dute; arnas maiztasuna, bihotz maiztasuna eta digestio prozesua adibidez. Aldi berean, erantzun hauek bi eratakoak izan daitezke eta bi sistema ezberdin osatzen dituzte:
NS. Sinpatikoa: ”alerta” egoera batean aktibatzen da eta helburu nagusia norbanakoaren biziraupena izaten da.
NS. Parasinpatikoa: erlaxazio edo lasaitasunarekin erlazionatzen da. Bere helburua, gorputza bere onera itzultzea da.
Hau guztia kontutan izatea ezinbestekoa da osasun arloan lan egiten dugun profesionalentzat. Izan ere, gorputzak bere homeostasi edo “normaltasunetik” kanpo dagoen edozein alterazio, disfuntzio edo min pairatzen dituenean garunean bertan ere aldaketa bat izaten delako. Ona edo txarra, baina batez ere, ezberdina.
Horregatik, klinika arloan lan egiten dugunon buruhauste nagusiena min neuropatiko izenez ezagutzen dena da, eta horri, nerbio sistema beraren inguruan dagoen ez jakintasuna gehitzen badiogu askotan ez dugu jakiten nondik hasi.
Nerbioek, pertsonek bezala estimulu edo komentario ezberdinen aurrean tolerantzia maila altua daukate hasiera batean, baina denborarekin, tolerantzia maila hori jaitsi egiten da. Beraz, hasiera batean guretzat garrantzi handirik ez duen txantxa bat behin eta berriz errepikatzen bada, bukaerarako gure erantzuna aldakorra izan daiteke. Hau da, gure tolerantzia edo pazientzia maila jaisten joaten da. Nerbioen kasuan, gauza bera gertatzen da.
Artikulu eta liburu ezberdinetan irakurri eta ikasi izan dugunez, nerbioarengan aplikatzen den mekanikak eragin zuzena dauka bere barneko fisiologian. Hau da, nerbioa barrutik irrigatzen duen zirkulazio sisteman, irrigazio intraneurala bezala ezagutzen den horretan. Nerbio barruko mekanikaren informazioa jasotzen duten zelula txikiak nozioerrezeptoreak estimulatzen baditugu honek nerbio barruko odol fluxua areagotu dezake eta prozesu inflamatorio bat hasi, edema intraneural bat sortuaz. Hau da, lagunari etengabe txantxa bera egiten badiogu bukaerarako bere erantzuna ere antzekoa izango da.
Beraz, etengabe estimulu mekaniko bera (presioa edo tentsioa) aplikatzen badiogu nerbio egiturari, bere tolerantzia maila jaisten joan denez, geroz eta azkarrago hasiko da erantzun inflamatorio bat ematen eta horri, sentsibilitate zentrala esaten zaio. Hau da, hasieran mingarria ez zen estimulu bat (laztan bat edo presio txiki bat) mingarri izaten bihurtzen da (gure lagunak mingarria ez den txantxa bat mingarri bezala hartuko du).
Beraz, guk osasun profesional bezala paper garrantzitsu bat daukagu min neuropatikoan. Izan ere, nerbioaren mekanikan bera moldatu genezake eta ondorioz, barneko fisiologian eta minaren tolerantzia maila horietan. Horretarako, mekanosentsibilitate balorazioa egin genezake eta neurodinamikaz baliatu.
Baina, teorian oso erraz eta garbi ikusten den hau ez da klinikan berehala gertatzen. Askotan, lesio edo patologia modu zuzen baten artatzen ahalegintzen gara, ehuna bera soilik fisikoki baloratuta. Baina ezin dugu ahaztu nerbio sistema eta nagusiki garuna bera ere ezagutu behar dugula eta bere ohiko egoera batera itzultzen lagundu behar diogula. Beste hitz batzuetan esanda, pertsona horren ironia maila zein den ezagutu behar dugu.
Posteado a las 8:01 am por admin, el 26 abril, 2022
Igaro omen da musukoaren erabileraren derrigortasun garaia udal kiroldegietatik, besteak beste. Gogora etorriko zaizu zelan, hasiera batean, edozer ariketarako jantzi behar zen. Ondoren, berriz, igerian egiteko salbuetsi zen. Geroxeago, aldiz, intentsitate altuetarako ken zitekeen. Guk, arreta ematen dugunok, itzulinguruka aritu behar izan dugu, bai zalantzak argitzerako garaian, baita ere, unean uneko iradokizunak egiterakoan. Ez da erraza izan, baina saiatu gara ondo egiten.
Badirudi, hortaz, hartu dugula, berriz ere, bide leunxeagoa. Eta izan bedi udal kiroldegietako baliabideak hobeto ustiatzen ikasteko. Eta has gaitezen, lehen moduan, arreta jartzen benetan beharrezko diren kontu horietan: ariketaren bolumena, intentsitatea, teknika eta abar.
Hor izango gaituzue espezifikotasun horien guztien gainean orientabideak eman eta berauen jarraipena egiteko. Izan ere, ez da gauza bera arnasestuka edo itolarrian korrika aritzea, baloi pisutsu bat jaurtitzea edo eskutik askatu barik jaso eta jaistea, edo, azkenik, viña bat dantzatzea metro 1 edo 3 metro mugiarazita gorputza.
Jar dezagun arreta, berriz ere, hortaz, dagokigunean.
Posteado a las 9:03 am por admin, el 8 abril, 2022
(Técnico en emergencias sanitarias)
Observo con alegría como cada vez más el Yoga y sus técnicas milenarias despiertan más y más curiosidad en muchas personas en una necesidad cada vez más urgente de una sociedad complicada. Tengo el privilegio de contar entre mis alumnas y alumnos a una joven de catorce años y a un veterano de casi ochenta. En el medio, personas de mediana edad que se esfuerzan en conocerse mejor a sí mismas.
Estas técnicas que transmito y que obviamente no me pertenecen, son universales, es decir, beneficiosas para todas las personas, independientemente de su género, edad o creencias, ya que el Yoga como tal no es una religión ni un deporte.
Pero hoy voy a hablaros de los numerosos beneficios que tienen el Yoga y la meditación en la muy respetable profesión de los técnicos en emergencias sanitarias.
Para los ojos que aún no conocen el Yoga, sería fácil confundirlo con una especie de gimnasia exótica para personas jóvenes, atléticas y flexibles. Pero esta imagen no es real, promociona una visión superficial y puramente física del Yoga.
Cada vez veo más claro el poder preventivo del mismo, de cara a múltiples enfermedades que el o la practicante habitual evitará sin enterarse nunca. Ganaremos en calidad de vida.
En clase, hacemos especial hincapié en diversas técnicas de respiración consciente que nos irán dando con los años un profundo dominio de nuestros pensamientos y nuestras emociones, en una meditación sencilla pero que requiere un profundo entrenamiento y la valentía para sanar a nivel interno.
Esta función, de cara a la gestión de situaciones complejas que indudablemente se experimentarán en nuestros trabajo como futuros T.E.S será tremendamente útil, tanto para transmitir calma y apoyo a víctimas y familiares como para después ser capaces de gestionar los estados emocionales intensos que vivamos como profesionales. Somos humanos y es natural que sintamos. Las emociones nos sirven para darnos cuenta de que suceden cosas importantes a nuestro alrededor. La clave es cómo las gestionamos y durante cuánto tiempo se quedan.
En el estudio de la mente aprendemos que si no la entrenamos añade por sí sola dolor al dolor y sufrimiento al sufrimiento y que nos suele poner en la peor situación. Con el entrenamiento del Yoga, aprenderemos a tomar el timón de nuestros pensamientos y a hacer de nuestra mente una gran aliada, no una enemiga. Ganaremos en concentración, atención plena y atención vigilante.
Además, este oficio es exigente en cuanto al aspecto físico. En las clases de Yoga, la persona que profundice en las asanas (posturas físicas), irá conociendo mejor y mejor su cuerpo, adquiriendo flexibilidad, equilibrio y fortaleza, fortalecerá su sistema inmunológico, mejorará las conexiones neuronales y ralentizará el envejecimiento evitando muchas lesiones, sobrecargas musculares y problemas derivados de vértebras desalineadas.
Conociéndonos mejor a nosotros mismos desarrollaremos inevitablemente la empatía hacia otros seres sintientes a nuestro alrededor y seremos mejores personas y mejores profesionales del entorno sanitario y de emergencias.
Por Jabi Iraizoz (profesor de Yoga en Hegalak y dojo Kimusubi, Donostia-San Sebastián 2022). @kukurustan
Agrademos a Jabi Iraizoz, en este momento alumno del ciclo de Emergencias Sanitarias en la Ikastola Arizmendi, la posibilidad que nos ha dado a alumn@s y profesores de acercarnos al mundo del Yoga, no sólo con este artículo sino también con las clases de yoga que de manera totalmente altruista nos estápermitiendo disfrutar durante este curso .
Posteado a las 7:40 am por admin, el 28 marzo, 2022
Azken hamarkadetan ikusi daitekeen bezala munduko biztanleria zahartzen ari da (piramide demografikoak ikustea besterik ez dugu behar), bizi itxaropena ere gora doan heinean. Urteak pasa ahala, normala den bezala, gure gaitasunak (fisikoak eta psikikoak) murrizten doaz. Baina noiz hasten da benetan beherakada fisiko handiena? Zerbait egin dezakegu guk profesional bezala beherakada hori murrizteko?.
Gai fisikoetan zentratuz, pertsona guztiak ez dira era berdinean zahartzen, gizon eta emakumeen arteko desberdintasunak ere badaude. Aipatu beharrekoa da emakumeen kasuan osteoporosia, menopausiari lotuta dagoen gaitza dela eta biztanlerian oso hedatuta dagoena. Sistema muskularrari dagokionez, 50-60 urteen bitarteko hamarkadan gertatzen da beherakadarik nabarmenena, beherakada honek atrofia muskularra eta indarrean murrizketa bat helarazten du pertsonen bizi kalitatea murrituz.
Arnas aparatuan eta sistema kardiobaskularrean ere aldaketak gertatzen dira, hala nola, albeoloek duten azalera %15 ean murrizten da, arnasketan erabiltzen diren giharrek indarra galtzen dute, bihotz taupada maximoen maiztasuna gutxitzen da eta odol hesteen presioak gora egiten du.
Gezurra dirudien harren, kirolaren bidez aurretik aipatutako gauza guztiak murriztu eta hobetu ditzakegu. Osteoporosiaren eta atrofia muskularraren aurrean indar ariketak ezinbestekoak dira. Indar ariketak egiteko modu asko daude, gomak erabiliz, norberaren gorputzaren pisua erabiliz edota nola ez, gorputzaz kanpoko pisuak erabiliz. Gertatzen dena zera da: gizartean askotan gaizki ikusia dagoela pertsona helduak pisuekin entrenatzen ikustea eta ondorioz horrelakoak entzuten dira askotan, “nola jarriko duzu pertsona heldu bat gimnasioan pesak egiten, bere adineko pertsonek egin behar dutena paseatzea da”. Zein pentsamendu okerra den hori, indarrezko entrenamendua nahitaezkoa da edozein pertsonarentzat, hori bai beti profesional baten gidaritzapean eta funtzionalitatea eta bizi kalitatea hobetu nahian.
Honek ez du esan nahi paseatzea txarra denik, ezta inondik ere, noski paseatzea oso gomendagarria dela bizikletan ibiltzea edota igerian ibiltzea bezalaxe. Ariketa aerobikoak gure arnas aparatua eta sistema kardiobaskularra sasoian mantentzen laguntzen digulako.
Beraz, bai indarrean zein erresistentzian oinarritutako ariketak burutu behar dira. Bien arteko ekilibrioa bilatzean dago giltza. Profesional bezala hau lortzeko kapazak izango bagina edozein pertsonari zahartzaro aktibo eta osasuntsu bat aurrera eramaten laguntzeko prest egongo ginateke.
Ondorioz, profesional ezberdinen lana zein den galdetzen badigute, nik behintzat argi daukat, atzean utzi behar ditugu gizartearen iritziak (askotan hauengatik baldintzatuta egiten dugulako lan) , bakoitzak bere gaitasunak erabili beharko lituzke edozein pertsona laguntzeko eta nola ez, aurretik komentatu bezala, beldurrik ez izan indar ariketak pisuekin praktikan jartzeko garaian onura besterik ez digutelako ekartzen zentzuz aurrera eramaten badira noski.
Posteado a las 11:50 am por admin, el 4 marzo, 2022
LANAREN ETORKIZUNA OSASUNAREN ESPARRUAN
Garai apartak bizi ditugu gure inguruan. Ez nabil koronabirus ditxosoaz hitzegiten, ezta Ukraniako inbasioaz ere, azken urteotan geratutako eraldaketa digitalari buruz baizik. Teknologia eramangarri mugikor digitalak gure bizitzako ia alderdi guztietan txertatu ditugu abiadura bizian, eta jabetu garenerako, ez da harritzekoa gure buruari hurrengo galdera egitea: Mundu digitalak gizakiak zaharkituko gaitu lan esparruan? Industria askotan hau errealitate bat da dagoeneko: banku-transakzioak, janari-dendetako eta biltegietako kutxazainak, online erosketak, e.a. Teknologia hauek eboluzionatzen eta giza baliabideen arloan aurrera egiten jarraitzen duten heinean, hausnartu egin beharko dugu Giza Baliabideei hasierako G-a kendu beharko ote diegun etorkizun hurbilean.
Sarritan pentsatu izan dut, gure Bizkar Kliniketan (eta beharbada Athlonen eskaintzen ditugun beste hainbatetan) ematen dugun zerbitzuaren zati handi bat automatizatu egin daitekeela. Ideia arraro xamarra dirudien arren, seguru nago gaur egungo teknologiek posible egingo luketela %99an automatizatutako klinika bat abiaraztea. Imajina ezazue Roomba moduko robot sanitario bat bezeroei ongietorria ematen, bere pantaila mugikorrean luzaketa eta ariketak proposatzen, edo paziente baten galderei erantzun posibleak ematen: “Ez Joxefa, ez, errotula ez daukazu sorbaldaren atzekaldean”. Alexa-k gaur egun zure etxeko bozgorailuen soinua igotzen badu, zergatik ez ditu ba gure kliniketan makinak piztuko goizean goiz?
Zein eroso egongo nintzake etxeko sofan botata, pinganillo bat belarrian sartuta nire avatar digitalak klinika kontrolpean duen bitartean. “Molestar solo en caso de incendio o fallecimiento” ikonoan sakatu eta siesta itzela botako nuke egunero.
Bromak aparte, gizakia vs makinaren paradoxa klasikoaren kapitulu berri baten aurrean gaudela argi eduki behar dugula uste dut. Askok esango didazue Joxefak mediku edo fisioterapeuta batekin erlazionatu nahi duela eta ez artefaktu teknologiko batekin, eta arrazoia daukazue (momentuz).
Hala ere, etorkizunean denon artean marko bat definitzera iritsi beharko gara Tech and Touch-en arteko erlazioa zein den eta zein izango den jakiteko.
Eta orain, bukatzeko bai: ¡EUTSI UKRANIA! eta ¡FUCK CORONAVIRUS!
Posteado a las 4:23 pm por admin, el 23 febrero, 2022
Athlonek, negozio eredu berriak aztertzeko asmoarekin, diruz lagundutako 3 proiektutan hartu du parte; Hazitek – enpresa I+G bultzatzeko laguntza programak.
Proiektu hauek Eusko Jaurlaritzak eta Europar Batasunak 2021-2027 Eskualde Grapenerako Europar Funtsaren (EGEF) bitartez kofinantzatuta daude.
Aurkeztutako 3 proiektu hauek 2020-2023 iraupena izango dute. Hauek, guztiek, pertsonen osasunean eragitea dute helburu eta beste enpresekin elkarlanean aurkeztu direnez, ezagutza areagotzeko eta partekatzeko baliogarri izan dira.
Hauek izan dira diruz lagundatuko hiru proiektuak:
ZL-2021/0000345, ESCSalud. Eskola Osasungarrien diagnostikorako eta interbentziorako tresna baten sorrera.
ZL-2021/00165. FRAGICare. Heldu hauskorrek, etxean jarduera fisikoa egiteko plataforma, beraien bizi-kalitatea hobetzeko helburuarekin.
ZL-2021/00277, Paintech. Bizkar min kronikoa duten gaixoek, jarduera fisikoa egiteko eta bizi ohitura osasungarriak bereganatzeko plataformaren sorrera.
Posteado a las 12:29 pm por admin, el 25 enero, 2022
NOLA JAKIN LODITASUNA EDO LIPEDEMA DUEN EMAKUME BATEN AURREAN GAUDEN ETA ZER DEN KONTUAN EDUKI BEHARREKOA ARIKETA FISIKOA EGITERAKOAN
2020ean Espainian Europako Osasun Galdetegian jaso ziren emaitzen arabera, 18 urtetik gorako emakumeen %15,5-ak loditasuna sufritzen du eta 35-74 urte bitarteko taldean, %30,6-a dago gainpisuan. Datuak oso altuak dira.
Lipedema, loditasunarekin konfunditzen den gaitz kroniko bat da. Batez ere, emakumeetan ematen den alterazio bat da, gizonezkoen %2ak baina gutxiago pairatzen dute, izan ere, hormonek zerikusi handia dute gaitz honetan. Gorputzeko ehunean, gantz akumulazio bat ematen da, batez ere, hanketan izan ohi da eta gantz hori mingarria da. Gainera, ez du erantzunik ematen ez dieta ezta ariketa fisikoaren aurrean ere. Nahiz eta oso azpi-diagnostikatua dagoen, eta gaur egun dauden datuak oso urriak diren, badirudi emakumearen %11-%20ak sufritzen duela. Datu hauek ere oso altuak dira.
Beraz, nola jakin dezakegu lodia dagoen edota lipedema duen pertsona baten aurrean gauden? Esan beharra dago, biak sufritzeko aukera dagoela, baina lehenik eta behin Lipedema duen edo ez identifikatu beharko genuke eta horren susmoa izanik, familia, tutore edota adinez nagusi izanda, berarekin hitz egitea litzake egokiena. Esan beharra dago, emakume gehienak oso eskertuak izan ohi direla honen aurrean, beraien buruekin lasaitua hartu ohi dutelako alegia. “Ez da nahikoa egin ez dudalako dieta edota ariketarekin, baizik eta, izena duen gaitz kroniko bat dudalako” dio Lipedema duen emakume batek.
Horretarako, ondorengo ezaugarrieri erreparatu beharko genieke:
Sensibilidade handia izaten da taktuan/atximurkan gantz hori pilatuta dagoen tokian
Hanka neketsuak sentitzen dira eta zutik denbora luzez edota belauniko egoteko zailtasunak egoten dira
Normalki, beheko adarretan pilatzen da, txorkatila handiatua ikusten da (galtzerdi estu bat jarrita edukiko balu bezala) eta oina, berriz, bolumen normalekoa izaten da
Elastikotasun handiagoa izaten da artikulazioetan, batez ere, eskuekin lurra ukitzeko proban. Txorkatila askotan bihurritzeko joera izaten da.
Fisioterapeuten eta medikuen konsultan trokanter-eko mina edota lunbalgiarengatik iristen dira askotan (anterolistesis kasuak lunbarretan, laxotasun gehiegi edukitzeagatik)
Hilerokoarekin mina eta bolumena areagotzen dira
Gehiegizko diferentzia nabaritzen da enborreko eta behe adarreko bolumean, gerri estua izaten da
Ariketa fisikoa egiterako garaian, goiko ezaugarriak kontutan hartu behar dira eta aukera balego, ariketa egokitu prebentzio lana egiteko. Ariketa maiz egitea komeni da, beti ere karga ondo limitatuz (gainkargak inflamazioa areagotu dezake eta sintomatologia okertu). Inpaktu gabeko ariketa egitea komeni da, korrika edota saltoak egitea saihestuz. Igeriketa oso komenigarria izaten da, baita ere, propiozepzio lana eta giharren indartzea, batez ere, artikulazioa biltzen duten giharren lanketa (sorbaldak, aldakak).
Nahiz eta medikuek diagnostikatu beharreko gaitza izan, osasun arloan lan egiten dugun orori dagokigu honen berri jakitea eta norberari dagokion eskuartzea egitea.
Posteado a las 9:57 am por admin, el 29 diciembre, 2021
Azken urteetan, batez ere azken hamarkadan, komunitate zientifikoak onartu du haurdunaldian zehar intentsitate moderatuko ariketa fisikoa praktikatzea onuragarria dela bai ama zein haurrarentzat (Perales et al., 2016).
Baina zer gertatzen da Espainiako datuak aztertzen baldin baditugu? Espainian, haurdun dauden emakumeen gehiengoak, %80-ak, ez du ariketa fisiko gomendioak jarraitzen. Gehiago sakontzen badugu, ariketa fisiko gomendioak jarraitzen duten emakume horietatik, %13,4-ak, intentsitate ertain bateko ariketa fisikoa egitetik intentsitate arin batera pasatzen dira haurdun geratzen direnean (Amezcua et al., 2013).
Badakigu gutxieneko gomendioak ez betetzeak (150 min/astean) amak obesitatea izateko arrisku handiagoarekin eta haurdunaldiko diabetesarekin lotzen direla. Aldiz, haurdunaldian zehar ama aktibo mantentzen bada, zesarea arrisku txikiagoarekin eta haurrak pisu hobea izatearekin erlazionatzen da. Hau guztia jakinda zergatik ez da haurdunaldian zehar ariketa fisiko gehiago praktikatzen?
Haurdunaldian zehar emakumeek hainbat aldaketa jasaten dituzte. Zer motatako ariketak komeni zaizkien jakiteko, jasaten dituzten aldaketa fisiologikoak, anatomikoak eta biomekanikoak aztertuko ditugu.
Bihotzean ematen diren aldaketak:
Emakumearen bihotza gora, aurrera eta ezkerrera mugitzen da, umetokiaren garapenak diafragmaren desplazamendua eragiten duelako (González Merlo, 2013). Gainera, haurdunaldiak bihotzaren hipertrofia eragiten du (Mone et al. 1996).
Odol bolumena ere handitzen da, odol bolumenaren %30-45-ko igoera bat ematen da. Igoera hori bolumen plasmatikoan emango da, haurdunaldian ematen den anemia fisiologikoa eraginez. Kontuz emakumea kirolaria bada eta anemia izaten badu!
Ematen diren beste aldaketa batzuk:
Atsedeneko bihotz maiztasuna handitzen da (15-20 taupada)
Erresistentzia kardiobaskularra murrizten da (errendimendua gutxitzen da)
Tentsio arteriala murrizten da (1. hiruhilabetean)
Sistema endokrinoan ematen diren aldaketak:
Progesterona eta estrogeno kopurua handitzen da (likidoen erretentzio handituz)
Plazentak relaxina hormona jariatzen du, pubis artikulazioaren flexibilitatea hobetuz.
Tiroideen hiperplasia ematen da (tiroidearen tamaina %10-40 handitzen da). Kontuz emakumeak hipertiroidismoa badu!
Intsulinarekiko erresistentzia handitzen da (AF → intsulinarekiko sentsibilitatea hobetzen du)
Kortisolaren jariaketa handitzen da glandula adrenaletatik. (Arriskuak: Jaiotza goiztiarra eta haurra jaiotzean pixu baxua).
Metabolismoan ematen diren aldaketak: Pisuaren igoera.
Behar energetikoen igoera bat ematen da (feto, plazenta…) eta ondorioz emakumeak adaptazio metaboliko batzuk jasaten ditu (Cunningham et al. 2015).
Haurdunaldiaren lehen erdian: ANABOLISMOA (SINTESIA).
Karbohidratoen metabolismoa: Glukogeno moduan gordetzen da gibelean, giharretan eta plazentan.
Gantzen pilaketa ematen da. Odolean kolesterola eta beste lipido batzuk pilatzen dira.
Intsulina gehiago jariatzen da.
Haurdunaldiaren bigarren erdian: KATABOLISMOA (DEGRADAZIOA).
Amaren intsulinarekiko erresistentzia handitu egiten da. Fetuari glukosa etengabe hornitzen diolako.
Aldaketa anatomikoak: Emakumearen biomekanikan.
1.- Grabitate zentroa aurreratu egiten da emakumeak pisua hartzen duelako. Sabelaren bolumena eta emakumearen bularrak handitu egiten dira. Ondorioz, emakumeak bere postura egokitu behar du.
Oreka lantzea garrantzitsua izango da, haurdunaldiaren lehenengo egunetik amaieraraino.
Grabitate zentroa aurreratzearen ondorioz:
Zifosis dorsal → Bularrak handitzearen ondorioz. Sorbaldak aurreratu egiten dira eta burua ere aurreratu egiten da.
Lordosis lumbar → Grabitate zentroa egokitzeko.
2.- Sabeleko bolumena handitzeak eragiten duen ezegonkortasuna konpentsatzeko aldakaren antebertsio bat ematen da. Aldakak 8º-ko inklinazio bat jasaten du. Honek faja lumboabdominalaren alterazio bat ekartzen du.
Aldakaren mugimendua lantzea oso garrantzitsua izango da (bigarren hiruhilekotik hirugarrenera).
3.- Femurraren kanpoko errotazio bat ematen da.
Honek zer esan nahi du? Gluteo ertainak ez du bere funtzioa beteko. Ez da mugituko (ez da uzkurtuko) eta ondorioz piramidalak lan guztia egingo du → Kontuz “ Falsa Ciática”!
Kanpoko errotazio honek ere oinaren ebertsioa ekartzen du, hau da, emakumeek oinaren kanpoko aldearekin zapalduko dute (haurdun dauden emakumeen ibiltzeko modu bereizgarria).
4.- Abdominalen diastasia
Sabelean kokatzen diren aurreko zuzenen bereizketa. Emakumeen %100-ak abdominalen diastasia jasaten du haurdunaldian zehar. Giharraren erdian dagoen linea alba (ehun konektiboa) zabaldu egiten da. Linea alba hori ez da inoiz berdina izango haurdunaldiaren ondoren.
(Image of: Ferrer, E. (2018) Salud y deporte en femenino. La importancia de mantenerse activa desde la infancia)
Guzti hau kontuan izanda zer egin dezakegu?
(Propuesta práctica de Romero-Gallardo, L para OWA)
Atzeko katea landu. Garrantzitsua izango da gluteoak haurdunaldiaren hasieratik lantzea. Zer motatako ariketak izango dira egokienak? Aldakaren extentsioa eta aldakaren kanpoko errotazioa lantzen dutenak.
Suelo pélvico: Tonua landu.
Faja lumboabdoiminalaren programazio egoki bat eraman, diastasia eta lumbarretako mina ekiditzeko.
Bere gorputzarekiko duen kontzientzia handitu eta hobetu.
BIGARREN ETAPA (34/36.astetik – erditu arte)
Helburuak: Amarekin lan egin erditze on bat izateko.
Aldakaren kontzientzia landu
Aldakaren mugikortasuna eta erditze momentuan lagunduko dioten mugimenduak landu.
Baina emakume denak ariketa fisikoa arrisku gabe praktikatu dezakete? Badaude kontraesan absolutu batzuk, non emakume hauek eguneroko zereginekin jarraitu behar duten ariketa fisikoa ekidituz (intentsitate altu eta ertaineko AF) (Meah et al., 2020).
Arnas bideetako gaixotasun larria izaten badu.
Jaiotzetik bihotzeko gaixotasunen bat izaten badu.
Beste emakume guztiak aktibo mantendu behar dira, hau da, erabateko atsedena ekiditu behar dute. Asko dira ohean denbora asko igarotzearekin lotutako arriskuak. Alde batetik, emakumeak bere egoera fisikoa galduko du eta hezurren desmineralizazio bat emango da. Bestetik, arlo psikologikoan ere aldaketak emango dira, amak zein haurrak ondorio psikosozial kaltegarriak izateko arrisku gehiago izango dute (ACOG 2020). Beraz, goazen haurdunaldian ere entrenatzera!
“El embarazo es como una maratón para la que hay que entrenarse. Si no te preparas puedes llegar muy, muy mal al final de esta carrera de fondo y la convalecencia puede ser mucho más larga que si has sido previsor”.
Carolina Roero (Body Global Woman)
Eider Altube Iturricastillo
ERREFERENTZIAK
American College of Obstetricians and Gynecologists.Physical Activity and Exercise During Pregnancy and the Postpartum Period: ACOG Committee Opinion, Number 804. Obstet Gynecol. 2020 Apr;135(4):e178-e188.
Amezcua-Prieto, C., Olmedo-Requena, R., Jímenez-Mejías, E. et al. Changes in Leisure Time Physical Activity During Pregnancy Compared to the Prior Year. Matern Child Health J 17, 632–638 (2013).
Ferrer, E. (Coord.) (2018) Salud y deporte en femenino. La importancia de mantenerse activa desde la infància.
González-Merlo J. (2013). Obstetricia. 6ªEd. Elsevier.
Meah VL, Davies GA, Davenport MH. Why can’t I exercise during pregnancy? Time to revisit medical ‘absolute’ and ‘relative’ contraindications: systematic review of evidence of harm and a call to action. Br J Sports Med. 2020 Dec;54(23):1395-1404.
Mone SM, Sanders SP, Colan SD. (1996). Control mechanisms for physiological hypertrophy of pregnancy Circulation. 94(4):667-72.
Perales, M., Santos-Lozano, A., Ruiz, J. R., Lucia, A., & Barakat, R. (2016). Benefits of aerobic or resistance training during pregnancy on maternal health and perinatal outcomes: A systematic review. Early Human Development, 94, 43–48.
Posteado a las 8:06 am por admin, el 29 diciembre, 2021
Testuinguruaren azalpena alde batera utzi eta emaitza garrantzitsuenak aipatzera pasata, esan daiteke pandemia garaiko urteko erantzunak orain bost urtekoak baino hobeak direla. 6,1 puntu gora egin du kirol praktikak; izan ere, gutxienez behin kirola praktikatu zutenak aintzat hartuta, 10 pertsonatik 6k egin zuten, edo noizbehinka edo jarraikortasunean. Gure kiroldegietako abonatu tasak 10etik 3 direnez, salbuespenak salbuespen, esan dezakegu konfinamendu aurretik edo ostean, ariketa fisikoa egin zutenen erdiak kiroldegietan egin zutela.
Iazko urtean egin eta aurtengo ekainean argitaratu zuen bost urtean behin egiten den inkesta Espainiako CSDk –Consejo superior de deportes–. Inkesta horren funtsa da kirol ohituren berri izatea, hamabost urtetik goragoko biztanleak kontuan hartuz. Hainbat indikatzaile jasotzen dira, emaitza gisa, zeinak erabiltzen dira-eta, bai egungo azterketa egiteko, baita ere historikoari jaten emateko.
Agian ez da zilegi ondorio hori ateratzea, izan ere, galdetu egin beharko litzaieke ariketa fisikoa egin duten haiei, kiroldegira abonatuta egon arren non egin duten kirol praktika. Baina bada, agian, guztiok harrituko gaituen datu esanguratsu bat. CSDk argitara emandako emaitzen arabera, senderismoa praktikatu zutenak iaz 15,7ra heldu ziren; 2015. Urtean, berriz, 17,0 izan ziren. Honek ezbaian jarriko luke, orokortasun batetik begiratuta, jendartean sarri aipatzen den kanporako joeraren igoera. Esan beharra dago, hala ere, oinez parkeetan edo herri ingurunean ateratzen direnak gehiago direla orain hurreneko lagineko emaitzetan baino.
Era berean gertatu da igerilekuetako praktikarekin ere. Puntu asko jaitsi da aurreko aldiko emaitzetatik. Gure lana izango da, aurrerantzean ere, kiroldegietako espazioetan beharrezkoak diren neurriak hartu eta praktika seguruak bermatzea, igerilekuen errentagarritasunari mesede egiteko, alde batetik, eta, batez ere, herritarrentzat igeri egiteak daukan onuragatik, beste alde batetik.
Testu honi zorioneko amaiera bat emateagatik, ekarri gurako nuke maiztasun handiaz ariketa fisikoa egiten dutenen kopurua igo egin dela: egiten du jendartearen %27,1ak, %54,8ak astean behin eta %58,6ak hiru hilean behin.
Guk, ahal dugun neurrian, jarraituko dugu ahalik eta aukera gehien ematen herritarrek aukera dezaten ondoren gustuko jarduera, garrantzitsuena da-eta ekintza bera egitea.
athlonblog.com 