HAINBAT GAKO

Artikulu honetan saiatuko gara gorputz hezkuntza arloak hezkuntza berrikuntza prozesu batean hartu dezakeen xedea ezaugarritzen. Horretarako, hainbat gakori buruzko gogoeta sustatzea izango dugu helburu.

Gizartean somatzen, ikusten eta pairatzen ari garen aldaketa guztiei erreparatuz gero, hala nola, migrazio fenomeno berriak, kulturartekotasuna, emergentzia klimatikoa, baliabide naturalen agortzea, hiperkonektibitatea, iraultza teknologiko radikalak, pentsamendu materialistaren nagusitasuna, pribatutasunaren haustura, kontrola…  aldaketa garai bat baino garai aldaketa batean murgilduta gaudela esaten da.

Gauzak horrela, formakuntzan dihardugunon hausnarketa galdera argia litzateke: zer egin behar du eskolak gizarte horretan bizi diren ikasle eta biziko diren biztanleen beharrei ahalik eta modu esanguratsu eta eraginkorrenean erantzuteko?

Gizartea eta eskola txanpon bereko bi alderdi izanik, BERRIKUNTZA hitza eta BERRIKUNTZA jarrera datorkigu burura. Francisco Imbernónek hezkuntza berrikuntza definitzen du “taldean, modu kolektiboan egiten diren proposamen, ekarpen eta ideia berrien arakatze prozesu eta jarrera gisa, non praktikan antzematen diren arazoei aurre egiteko testuinguruetan eta hezkuntza praktika instituzionalean, aldaketak ekarriko dituen”; hau da, berrikuntza bera ez da helburua, bitartekoa baizik; hezkuntza berrikuntza prozesuen helburu nagusia IKASLE GUZTIEK HOBETO ETA GEHIAGO IKASTEA izango litzateke.

Berrikuntzaz jakin badakigu alderdi anitzekoa dela, hala nola, irakaslearen aurrezagutzak eta sinismenak aldatzea, irakasle-ikasle rolak aldatzea, irakaslearen egiteko moduak aldatzea, espazioak eta antolaketa aldatzea suposatzen duela… badakigu hau ez dela erraza, baina  berrikuntza gauzatu eta mantendu dadin, ezinbestekoa da.  

Berrikuntzaz jakin badakigu zuzendaritzatik sustatu daitekeela edo irakasle talde batek tira dezakeela eta gehienetan biak lerrokatuta joan beharko direla berrikuntza prozesua abiatu eta batez ere egiten diren aldaketak denboran iraunkorrak izan daitezen.  Badakigu baita hortarako zein garrantzitsuak diren ikaste komunitateak eta sareak, gainera berrikuntzak dio irakasle-gai-talde-gela-ordu eredua desagertuko dela, irakasle taldea, kotutoretza eta komunitatearen alde. Gauzak horrela, badakigu berrikuntza prozesua eskolan eta eskolatik abiatu behar dela, hezkuntza sistema osoaren aldaketa noiz etorriko, zain egon gabe.

Hezkuntza berrikuntza prozesuko alderdirik garrantzitsuena berrikuntza zergatik eta zertarako egiten dugun jakitea da; zergatik abiatu berrikuntza prozesu bat, zein da prozesu horren iparra, nora joan nahi dugun… Berrikuntza beraz, helburuetatik hasten da, justifikatzen duten asmoetatik, eta horri zentzua emango dion curriculum eta ebaluazio batetik.

Bizi garen gizarte aldakor, ziurgabe, konplexu eta zalantzakor honetan bizitzeko, zer jakin behar dute ikasleek? are gehiago, Yuval Noah Harari  historialari eta pentsalari israeldarrak bere azken liburuan “21 lezio XXI. menderako“ UTRU (Unprecedented Transformation and Radical Uncertainties) akronimoa erabiltzen du, aurrekaririk gabeko eraldaketa eta radikalki ziurgabea den gizarte bat ezaugarritzeko. Ez dezagun ahaztu etorkizuna ez dela etorri behar dena, orain gertatzen ari dena baizik eta noski bertatik ikasi beharrean gaudela.

Goazen beraz arreta gunea hortan jartzera; nola jaso behar dute ikasleek benetako ikaskuntza, ikaskuntza autentikoa, ikaskuntza sakona? zein ikaskuntza egingo zaizkie baliogarri?  bizitzarako prestatzen ditugu gure ikasleak?  zein ikasle/pertsona eredu beharko dugu?  Hor dago gakoa.

1. GAKOA: PERTSONA EREDUA: Pertsona Osasuntsua

Gure ustez eskolak PERTSONA OSASUNTSUAK lortu behar ditu; eskolak ikasleari gizarte ziurgabe aldakor eta konplexu horretan ahalik eta erosoen bizitzeko, norbere gorputz eta buruaren zaintza egiteko erramintak eman behar dizkio. Pertsona osasuntsu gisa ulertuko dugu, bere ongizate fisiko, mental eta soziala duena eta funtzionatzeko gaitasunaren lorpen maila gorena eta gaixotasun maila txikiena izango duena.

Ikasle osasuntsua garatzeko (gaur egun eta etorkizunean) eskolak, komunitatearekin batera, testuinguru ezberdinak sortu beharko ditu, hezkuntza formala eta ez formala uztartuz; eskolako curriculumak guzti honi berariaz erreparatuko dio, ikasleak bizitza osasuntsu bat eramanez, etorkizunari begira osasuna  garatzeko estrategiak eskuratuz, gorputza, burua eta ingurua zainduz, jarduera fisikoa egiteko ohitura hartuz, kultura motriza eskuratuz, emozio hezkuntzaz jabetuz, adiskidetasunaz gogoeta eginez, naturaren kontzientzia hartuz… ongizate fisiko, mental eta soziala garatzeaz ari gara alegia.

Eskoletako curriculum eta ebaluazioaren definizioan ikasleen irteera profiletako bat OSASUNTSUA ezaugarria izango da, definizio honek  duen  konplexutasun guztiarekin,  osasuntsua kontzeptua ere alderdi anitzekoa baita, erreferentzia egiten dio alderdi fisiko, mental eta sozialari, ez da zerbait estatikoa, behin lortu eta betirako daukazuna baizik eta osasuna dinamikoa da, gaixotasuna eta ongizatearen artean mugitzen eta uztartzen delako. Konplexua da pertsonok beste aukera askoren artean izan dezakegulako gaixotasun edo  disgaitasun maila altua, eta gainera osasuna, norbere bizilekuaren baldintza historiko, sozial, kultural eta ingurugirokoen menpe dago.

Ikasleak ikasi beharko du fisikoki norbera zaintzearen ardura izaten, bizitza guztirako gorputz bakar bat dugunaren kontzientzia izaten eta bera zaintzeko ardura nagusia norberarena dela jabetzen eta horretarako ikasi beharko du bizitzarako ohitura osasuntsuak eskuratzen. Gorputzaren ongizatean eta gorputzaren funtzionamendu egokian datza, pertsonaren alderdi fisikoaz ari gara.

Hau ezingo du lortu mentalki norbera zaintzearen kontzientzia hartu gabe eta ikasleak jakin beharko du oreka bat egon behar dela pertsona eta bere ingurune kulturalaren artean eta bere baitan daudela ongizate emozionala eta psikikoa eta horrek estres egoeretan pertsona batek nola pentsatu, sentitu, jokatu eta erantzuteko moduan eragin zuzena duela, pertsonaren alderdi mentalaz ari gara.

Bestetik, ikasleak inguruneak dakarren erronka eta aldaketetara egokitzeko eta autokudeatzeko gaitasuna lortu beharko luke eta beste pertsonekin harreman egokiak eta aberatsak izateko gaitasuna garatu. Pertsonaren alderdi sozialaz ari gara.

Eskolak beraz, pertsona osasuntsua ezaugarri pertsonala garatzea nahi badu, testuinguru ezberdinak sortuko ditu hezkuntza formala eta ez formala kontuan izanik (GH arloko bi orduak gaindituz) eta ikasle, eskola eta komunitatearen erantzunkizunean azpimarra jarriz, hau da, ikasleari testuinguru, momentu eta espazio ezberdinak eskaini beharko dizkio, irakasle bat –talde bat- gela bat – arlo bat- ordu bat  eredua gaindituz.

• GAKOA : IKASLE –IRAKASLE ROLEN ALDAKETA

Hezkuntza berrikuntzak ezagutzak igortzen zituen irakasle orojalea desagertarazi eta irakasle bidelaguna azaleratu du, ikaslea hezkuntzaren erdigunean jarriz.

Ikaslea, ezagupen ezberdinen hartzaile hutsa izatetik, bakarkako zein taldeko proiektu eta ikerketa ezberdinetan murgiltzera pasako da, teknologia berriak erabiliko ditu baliabide pedagogiko gisa, norbere curriculum propioa osatzeko aukeraketan murgildu eta ebidentzietan oinarritutako ebaluazioan kokatuko da ; hau horrela gerta dadin irakasleak bere egiteko moduak aldatu behar ditu aipatutako guztia benetan gauzatu dadin. Horretarako irakaslea, talde lana zuzentzen eta ikasleari behar dituen euskarriak eskaintzen arituko da ikasle bakoitza ezagutu eta iradokitu asmoz, ikasleen abilezia, gaitasun eta zaletasunak garatuz eta taldea aberastuz.

Pertsona osasuntsuak lortzeko, ikasleak rol aktiboa erakutsi beharko du bere osasunaren zaintzan, eguneko, asteko, hilabeteko eta ikasturteko ikuspegi batetik abiatuta, hezkuntza formala eta ez fomala uztartuz OMEk (Osasunaren Mundu Erakundea) jarduera fisikoa egiteko maiztasun, denbora eta intentsitatearen gomendioetara iristeko, bizi ohitura osasuntsuak ezagutu, gauzatu eta garatuz.

Ikasturte ezberdinetan zehar ikaslea jarduera fisiko ezberdinetara gerturatuko da, bere zaletasunak aurkituko ditu, teknologia berrien laguntza izango du, ohitura osasuntsuen jakintza eskuratuko du, eta horretako norbera, eskola eta komunitatea bidelagun izango ditu.

Eskolak (irakasleak, familiak) eta komunitateak (elkartegintza, udaleko kirol zein kultur zerbitzuak…) testuinguruak eta erraztasunak eskainiko dizkio ikasleari pertsona osasuntsuan bilakatu dadin (goizeko aktibazioa, patio hezitzaileak eta aktiboak, bizi ohitura osasuntsuen tailerrak, mugimendua ahalbideratzen duten metodologiak, udalekuak, bakarka, gelaka zein familian burutzeko erronkak, eskola kirola…).

Esparru hau definitzeko, sortzeko eta ebaluatzeko irakasle profil berri bat antzeman dezakegu tutorea bera izan daitekeena edo tutorearekin batera ikasleen ongizate fisiko, mental eta soziala bermatzeko ardura izango duen osasun irakaslea. Irakasle honek ikasleen OSASUNTSUA ezaugarri pertsonalaren jarraipena egingo luke, derrigorrezko eskola ibilbidean zehar eta hau amaitzean, ikasleek ohitura osasuntsuak eskuratuak izan ditzaten.

Bestetik eskolak ezin izango du irakasleen osasunaren zaintza ahaztu eta eskolako irakasle zein langileei  testuinguruak (espazioak, formazioa, tailerrak… ) eskaini beharko lizkioke, bakarka, irakasle taldeetan zein ikasleekin batera jarduera anitzak egiteko.   

• GAKOA: ARKITEKTURA ETA ESKOLAREN DISEINUA

Hezkuntza berrikuntzan sartuta dauden ikastetxeak arkitekturaren eraldaketan murgiltzen ari dira, eredu pedagogiko berriek, ikas irakas prozesu berriak eskatzen dituztelako, hau da, ikasle eta irakasleak harremantzeko moduak aldatu dira, irakasteko modu berriak daudelako, horregatik guzti honek, eskolako diseinu, arkitektura eta altzariak aldatzea eskatzen du, argi izanda noski, arkitektura beti pedagogiaren menpe egon behar dela.

Espazio berriek baimendu behar dute alde batetik, irakasle eta ikasleen arteko elkarekintza egotea asanblada edo debate gisara, bestetik baimendu behar dute ikasleen arteko harremana sustatzea, proiektuen lanketak eta beraien arteko elkarrizketa izateko eta azkenik baimendu behar dute ikaslea norbere buruarekin  egoten, pentsatzeko, gogoeta egiteko, lanak antolatzeko.

Pertsona osasuntsuaren begiradan sartuz, galdetu beharko ginateke ea barne espazio horiek mugimendua sustatzen duten, goxo sentitzera edo motibazioa pizteko eragina duten, kanpo espazioen diseinuak zein eredu pedagogikori erantzuten dion, bai barne zein kanpo espazioek ikasle guztien beharrak asetzen dituzten, jarduera fisiko ezberdinak burutzeko espazio anitzak dauden, naturaren balio pedagogikoaren begirada  dagoen, eskola komunitatera irekia dagoen eta eskolako espazioak patiotik haratago doazen …

Barne espazioak berritzen ari diren honetan kanpo espazioen txanda dela aldarrikatuko genuke patioak ere heziketa  gune direlako, berariaz esku-hartze pedagogikoak egiten badira behintzat; guk argi dugu hezkuntza ez formala, hezkuntza dela eta eskolakoa dela.

Kanpo espazio berriak behar dira, polibalenteak, malguak, atseginak, erosoak, seguruak,  genero ikuspegia bermatzen dutenak, eskolakoak, komunitatekoak, herrikoak, mankomunitate mailakoak….

Aipatu bezala eskoletako barne zein kanpo espazioetaz gain hezkuntza berrikuntzak eskatzen du komunitatera (elkartegintza, udal zerbitzu, mankomunitatea, lurralde, enpresa …) eta ingurunera (kalea, plaza, natura …) gehiago irekitzea; espazio horien apropiazioa eginez teknifikazioa- naturarekin orekatuko da, hiperkonektibitatea- barnekotasunarekin, humanitatea- zientziarekin.

Amaitzeko beste hainbat gakori erreparatu baldin badiogu ere, koordinazioa eta antolaketa kasu, beste tarte baterako utziko dugu.Gauzak horrela argi daukagu, konpetentzia motorra, hezkuntza berrikuntzaren aliatu bilakatuko dela, ikasleak  hobeto eta gehiago ikas dezaten, bizi garen eta etorriko den gizarte ziurgabe eta konplexu horretara, egokitu gaitezen.

Izaskun Uribesalgo

La lumbalgia o dolor lumbar es un problema que afecta hasta al 80% de la población al menos una vez en la vida. En algunas personas se cronifica el dolor y hay una pérdida en la fuerza del tronco, flexibilidad y capacidad cardiovascular, por lo que una terapia de ejercicios adecuada debería de tener en cuenta estos tres parámetros.

Hace mucho tiempo todos los tratamientos se basaban en terapias pasivas, como masajes y reposo, pero hoy en día, se busca cada vez más la funcionalidad y el movimiento. Hay que respetar el reposo cuando sea necesario, pero luego, hay que buscar la manera de retomar la actividad a través del movimiento, ya que si no se debilitará y atrofiará más la musculatura de la espalda. Además, el ejercicio físico ha demostrado su eficacia a la hora de proteger la columna, prevenir el dolor asociado a la misma, favorecer la recuperación en los procesos que se han cronificado y disminuir las recidivas.

El tratamiento de lumbalgias consta de una primera parte correctiva mediante la cual se elimina la sintomatología con técnicas manuales y de una segunda parte reeducativa, donde el paciente trabaja activamente la musculatura para prevenir futuras molestias. Para entender esto, hay que tener en cuenta los tres sistemas que tienen influencia en la región lumbopélvica: el sistema nervioso, el sistema pasivo y el sistema activo.

1) El sistema nervioso detecta estímulos (mecánicos, químicos, etc.), pero también envía órdenes para la contracción e inhibición muscular.

2) El sistema pasivo está compuesto por las vértebras, discos intervertebrales y ligamentos, siendo su función, entre otras muchas, proteger y sostener la médula espinal.

3) El sistema activo está compuesto por músculos, tanto profundos como superficiales.

a. La musculatura profunda proporciona estabilidad y son los siguientes:

• Multífidos
• Abdominal transverso
• Diafragma
• Suelo pélvico

Estos cuatro músculos son los más importantes a la hora de proteger la columna vertebral, ya que rodean toda la zona abdomino-pélvica creando una faja anatómica.

A nivel neurológico existe una relación entre dichos músculos y cuando activamos uno, provocamos la co-contracción de los otros músculos. Esto es, cuando activamos el transverso abdominal, conseguimos la co-contracción de los Multífidos, ya que este segundo no lo podemos activar voluntariamente. Por eso es tan importante el transverso abdominal en la estabilización lumbopélvica y el trabajo de CORE.

¿Qué ocurre en el cuerpo cuando hay dolor lumbar?

Cuando el cuerpo emite un estímulo doloroso en la zona lumbopélvica, los músculos profundos listados anteriormente trabajan menos debido a ese reflejo doloroso y tienden a la inhibición. Como consecuencia, ocurre una atrofia. El sistema nervioso central detecta que hay grupos musculares que no están trabajando (la musculatura profunda o faja anatómica), entonces, para mantener el equilibrio, lo regula aumentando paralelamente la actividad de otros grupos, en este caso, con la hiperactivación de la musculatura superficial. Esta hiperactivación es una mala adaptación ante el dolor.

¿Qué pasa cuando la musculatura superficial suple el trabajo de la profunda o estabilizadora?

Se pueden desarrollar puntos gatillo (trigger points). Coloquialmente hablando, se habla de “contracturas” aunque no sería lo más adecuado para referirse a ello. Los puntos gatillo miofasciales son unos puntos hipersensibles que se encuentran en una banda tensa de las fibras musculares y que generan dolor referido a distancia. Cuando el dolor viene provocado por una lesión o por la aparición de puntos gatillo activos, por mucho que tratemos manualmente los puntos gatillo, si después no activamos la musculatura profunda, siempre va a haber dolor. Por eso, los pacientes que piden “quiero un masaje” en realidad no se soluciona el dolor con un simple masaje, es necesario después de tratar el punto gatillo, hacer ejercicios de activación de CORE para prevenir futuras lumbalgias.

En conclusión, en pacientes con dolor lumbar el ejercicio es fundamental para la recuperación. Hay que corregir los patrones incorrectos de movimiento: hay que aprender a activar el transverso abdominal (trabajo de CORE), cómo activarlo previo al movimiento e integrarlo en el sistema nervioso para que en el día a día aprendan a activarlo. Esto se consigue a través de ejercicios repetitivos y con ayuda de especialistas. Finalmente, el transverso abdominal activará el Multífido y la musculatura profunda o faja anatómica para así estabilizar, proteger y evitar lesiones en la zona lumbar cuando se expone a cualquier movimiento. Estadísticamente, 8 de cada 10 personas sufrirán dolor lumbar en algún momento de sus vidas, así qué, ¿por qué no empezar a prevenirlo desde ya?

Ainhoa Gonzalez Villar

Athloneko kideok ikasturte honetan hausnarketa prozesu berri bat jarri dugu martxan. Baina aurtengo hausnarketa hau berezia izango da, negozioari erreparatu beharrean, gure antolaketa ereduari erreparatuko baitiogu. Hau dena,  galdera hauei erantzun nahian egingo da: zelan transmititu Athloneko ezagupenak, balioak… kide berriei? Zein izan behar da gure antolaketa eredua gizarteak dituen behar berriei erantzun ahal izateko?

Badirudi guk bezala, enpresa askok gai honetan interesa duela. Batetik, Gipuzkoako Foru Aldundiak enpresen enplegagarritasuna hobetzeko diru laguntza lerro berri bat atera du langileen partaidetza sustatzeko eta antolaketa eredu berriak txertatzeko. Bestetik, aurreko astean Arrasaten, talentua, ezagutza eta honen transmisioaren inguruko jardunaldia antolatu zen eta hona hemen bertatik nik ikasitakoa.

Talentua potentzial altuko pertsona bezala ulertu badezakegu ere, azkenaldi honetan eta enpresa alorrera ekarrita, talde talentuaz ere hitzegiten da, izan ere, gizarteko beharrei erantzuna emateko diziplina anitzeko taldeak behar baitira. Baina zer egin behar du enpresak  talentuko pertsona horiek erakarri eta mantentzeko? Enpresa erakargarria izan behar gara, ezaguna eta lan baldintza minimo batzuk betetzen dituena, eta behin pertsona berriak gurekin hastea erabaki duenean, enpresako helburuak, estrategiak, antolaketa… azaldu behar zaizkio, honek, bere gustoko enpresa den edo ez erabakitzeko. Enpresan denbora aurrera joan ahala, mantentzea lortu behar da, eta horretarako bere ibilbide profesionala definitzea eta honen jarraipena egitea egokia da.

Baina haratago joanda, ezagutzarekin erlazionatutako beste bi arazo ditugu egungo enpresetan. Batetik, ezagutzaren zaharkitzea ematen da uneoro aldatzen den gizarte honetan, enpresako partaideen ezagutzak ere eguneratu behar dira eta honetaz arduratu behar gara. Bestetik, zelan transmititu ditzakegu enpresaren ezagutza eta balioak? Eta hona hemen galdera honi gehitzen zaion beste aldagai bat, zein da gure enpresaren ezagutza kritikoa? Enpresako kide bakoitzak bere lanerako beharrezkoa den ezagutza hori jasoko duela ziurtatu behar dugu, honetarako plana eginez.

Aurtengoa hausnarketa urtea izango da Athlonen eta bertan landuko ditugu ilusio handiz gai guzti hauek, athlondarren konpromisoa, bideragarritasun eta enplegagarritasuna mantentzeko.

Gorka Martinez de Lahidalga

Azken hilabeteetan bizi izan dugun pandemia egoerak zenbait gauza utzi ditu agerian, besteak beste, jarduera fisikoak gure eguneroko bizitzan duen garrantzia izugarria eta egoera berrietara moldatzeko dugun gaitasuna.

Mondragon Unibertsitateko Kirol Zerbitzuaren jarduera ere, bizitzen ari garen garai honen ispilu garbia izan da eta ondorioz, hainbat kirol ekintza momentuko neurrietara moldatu dira. Helburu nagusia unibertsitateko ikasle eta langileek jarduera fisikoaz gozatzeko aukera ugari izatea izan da. Horretarako, gorago aipatu bezala, ordura arte barneratuta genituen ohitura osasuntsuak aldatzeko beharra izan dugu eta ariketa fisikoa beste nolabait egiteko makina bat proposamen aktibo izan dira sarean. Hain zuzen ere, Kirol Zerbitzutik etxealdi garaian adibidez, bakarka edota ingurukoekin egiteko zuzeneko saioak eraman ziren aurrera, hala nola, indar, luzaketa eta mugikortasun ariketak. Gainera, kirol alorreko plataformek izan duten hazkundea aprobetxatuz eta jarduerak modu birtualean partekatzeko, Mondragon Unibertsitateko Strava komunitatea sortu dugu.

Oraindik ere, moldaketa hauek egiten jarraitzen dugu eta azkenaldian dinamizatutako ikastaro eta txapelketek aldaketa batzuk jasan dituzte. Urrian ospatutako Espainiako Kirol Txapelketetan, adibidez, COVID-19aren aurkako neurri zorrotzak bete behar izan ziren, honek guztiak dakartzan zailtasunekin. Txapelketekin jarraituz, egun martxan dauden Mondragon Unibertsitateko Txapelketak eta honen jarraian jokatuko diren Euskal Autonomia Erkidegoko Txapelketetan ere aldaketa nabarmenak izan dira. Eusko Jaurlaritzak ezarritako ezaugarriak kontuan hartuta, kontaktu fisiko gabeko eta bakarkako jokamoldeak bermatuz, indoor modalitateko korrikako, bizikletako eta arrauneko probez osatutako lehiaketa ospatu da.

Honek guztiak agerian uzten du, gauza jakina den arren, jarduera fisikoak gure eguneroko bizitzako zenbait esparrutan duen esangura handia. Hori horrela izanik, Mondragon Unibertsitateko Kirol Zerbitzuak jarduera fisikoa sustatzeko ekimenak burutzen jarraituko du, egoera berriei egokituz eta gure ikasle zein langileei ahalik eta eskaintza oparoena eskainiz.

Auritz Larrea

Bizkarreko mina ez da ohikoa izaten zortzi urtetik beherako haurretan, baina zenbait artikulu zientifikoek azaldu dutenez, bizkarreko minaren frekuentzia handitu egiten da hamar urte baino gehiago dituzten gazteetan. Espainiar estatuan, 13 eta 15 urte arteko mutilen %51ak eta nesken %69ak bizkarreko mina pairatu izan du bere bizitzan zehar. Gainera, 15 urtetik gorako gazteen intzidentzia, nagusien antzekoa izaten da.

Gazte hauek pairatzen dituzten bizkarreko patologia mekanikoek hainbat kausa izan ditzake. Gehienetan, bizkarrezurra inguratzen duten muskuluen funtzionamendu alterazioen ondorioz gertatzen da, ez bizkarreko ornoen gaixotasunen ondorioz.

Hiru kausa nagusi daude:

1.Sedentarismoa

2.Ohitura eta postura txarrak

3.Kirol ezberdinen praktika ez egokia

Bizkarrezurreko minetan aditua den Francisco Kovacs doktoreak arlo honetan asko ikertu du. Hori horrela, eta Kurtso hasierarekin dela gogoratuz, REIDE (Red Española de Investoigadores en Dolencias de la Espalda) erakundeak CGCOM (Consejo General de Colegios de Médicos) erakundearekin batera, prebentzio kanpaina bat jarri dute martxan, “Mugitu zaitez, zure bizkarrak behar du” lelopean. Dagoeneko, Espainiar estatuko hainbat eskoletan praktikan jartzen hasi dira.

Irudi bidez osatutako liburuxkan, honako gomendioak azpimarratu dituzte:

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Bibliografia

• “Web de la espalda”. Dr. Francisco Kovacs.

• http://www.espalda.org/divulgativa/su_espalda/escolares/escolares2021_22.asp

• Kovacs FM., Gestoso M, Gil del Real MT, López J, Mufraggi N, Méndez JI. Risk factors for non-specific low back pain in schoolchildren and their parents: a population based study. Pain 2003;103:259-268.

• Harreby M, Neergaard K, Hesselsoe G, et al. Are radiologic changes in the thoracic and lumbar spine of adolescents risk factors for low back pain in adults? Spine 1995; 20 (21): 2298-2302.

• Steffens D, Maher CG, Pereira LS, Stevens ML, Oliveira VC, Chapple M, Teixeira-Salmela LF, Hancock MJ. Prevention of Low Back Pain: A Systematic Review and Meta-analysis.JAMA Intern Med. 2016;176(2):199-208

• Kovacs FM, Oliver-Frontera A, Plana MN, Royuela A, Muriel A, Gestoso M and the Spanish Back Pain Research Network. Improving schoolchildren’s knowledge of methods for prevention and management of low back pain. A cluster randomized controlled trial. Spine 2011;36:E505–E512

• Chou R, Deyo R, Friedly J, Skelly A, Hashimoto R, Weimer M, Fu R, Dana T, Kraegel P, Griffin J, Grusing S, Brodt ED. Nonpharmacologic Therapies for Low Back Pain: A Systematic Review for an American College of Physicians Clinical Practice Guideline.Ann Intern Med. 2017;166(7):493-505.

La enfermedad cardiovascular es la principal causa de muerte en todo el planeta. Y puede estar originada por múltiples factores: desde el tabaquismo a la diabetes pasando por la presión arterial alta y la obesidad, la contaminación del aire o patologías menos comunes, como la enfermedad de Chagas o la amiloidosis cardiaca.

Para los 520 millones de personas que viven con enfermedades cardiovasculares, la pandemia de la COVID-19 ha sido sobrecogedora. Han corrido más riesgo de desarrollar complicaciones si se contagiaban del virus. Por ello, muchas de ellas han tenido miedo de acudir a sus citas médicas rutinarias e incluso de buscar asistencia médica en situaciones de emergencia. Se ha aislado de sus amigos y familiares.

Por ello, con motivo del Día Mundial del Corazón, que se celebra el 29 de septiembre, queremos que PIENSES en tu CORAZÓN para:

ALIMENTARSE BIEN Y BEBER CON MODERACIÓN

– Intenta comer 5 porciones de fruta y vegetales al día; pueden ser frescos, congelados, enlatados o deshidratados.
– Intenta limitar el consumo de alimentos procesados y envasados ya que suelen tener un alto contenidos en sal, azúcar y grasa.

AUMENTAR EL NIVEL DE ACTIVIDAD FÍSICA
– Intenta realizar al menos 30 minutos de actividad física moderada o intensa 5 veces a la semana.
– Jugar, caminar, las tareas domésticas, bailar,… ¡Todas las actividades cuentan!

DECIR NO AL TABACO 
– Es una de las decisiones más importantes para mejorar la salud de tu corazón.
– Al dejar de fumar (o no empezar a fumar) mejora tu salud y la de aquellos que te rodean.

https://fundaciondelcorazon.com/actualidad/dia-mundial-del-corazon/3729-dia-mundial-del-corazon-2021.html

https://www.carrerapopulardelcorazon.com/

Gaixotasun kardiobaskularra heriotza kausa nagusia da planeta osoan. Eta hainbat faktorek eragin dezakete: tabakismotik diabetesera, presio arterial altua eta obesitatea, airearen kutsadura edo hain ohikoak ez diren patologiak, hala nola Chagasen gaixotasuna edo bihotzeko amiloidosia.

Gaixotasun kardiobaskularrekin bizi diren 520 milioi lagunentzat, COVID-19ren pandemia izugarria izan da. Birusaz kutsatuz gero, konplikazioak garatzeko arrisku handiagoa izan dute. Hori dela eta, horietako asko beldur izan dira ohiko hitzordu medikoetara joateaz eta larrialdi egoeretan laguntza medikoa bilatzeaz.  Lagun eta senideengandik isolatu dira.

Horregatik, irailaren 29an ospatzen den Bihotzaren Munduko Eguna dela eta, zure bihotzean pentsatzea nahi dugu, helburu hauekin:

ONDO ELIKATZEA ETA NEURRIZ EDATEA

– Egunean 5 fruta- eta landare-zati jaten saiatzen da; freskoak, izoztuak, lataratuak edo deshidratatuak izan daitezke.

– Saiatu elikagai prozesatuen eta ontziratuen kontsumoa murrizten, gatz, azukre eta koipe ugari izaten baitute.

JARDUERA FISIKOAREN MAILA HANDITZEA

– Saiatu astean 5 aldiz gutxienez 30 minutuko jarduera fisiko moderatua edo bizia egiten.

– Jolastea, ibiltzea, etxeko lanak, dantza egitea… Jarduera guztiak kontatzen dira!

TABAKOARI EZETZ ESATEA
– Zure bihotzaren osasuna hobetzeko erabaki garrantzitsuenetako bat da.

-Erretzeari uztean (edo erretzen ez hastean), hobetu zure osasuna eta ingurukoena.

https://fundaciondelcorazon.com/actualidad/dia-mundial-del-corazon/3729-dia-mundial-del-corazon-2021.html

https://www.carrerapopulardelcorazon.com/

Azken bolada honetan, errepidera atera eta milaka  txirrindulari bata bestearen atzean nor baino gehiago izaten ikusten ari gara. Zailtasunak ere izaten ditugu bailaran Bergaratik Aretxabaletara ailegatzeko, bailarako barianteak askotan “quebrantahuesosa” dirudi. Araotzera gerturatu eskaladako bia batzuk egitera eta arraindegian baino ilera luzeagoa. Eta zer esanik ez Udalaitzen gora “chamonix mont blanceko” mendi lasterketan baino korrikalarri gehiago aurki ditzakegu. Zer gertatzen ari da jarduera fisikoarekin gaur egun? Osasuna al da? Obsesioa agian? Ala gaur egungo moda?

Pasa gaitezen, bada, gaia atalez atal aztertzera;

Bizitza OSASUNTSU bat eramatea izango da beraz, guzti honen eragilea?

Egia da eta esan beharra dago, gaur egungo gizakia pixkanaka pixkanaka kontzientzia hartzen ari dela bizitza osasuntsua eramatearen garrantziaz eta onurez. Hori dela eta, onura horiez gozatzearen onurak eremu guztietan ikusten dira; elikadura osasuntsua izatea, atseden egokia eramatea, jarduera fisikoa neurrian egitea, norbere buruarekin ondo sentitzea… hots, ongizatea bilatzea. Baliteke jendeak kontzientzia hartu duenez, gero eta gehiago izatea jarduera fisikoa egiten dutenak, baina, zalantzak  sortzen zaizkit oraindik.

Agian kirolaren inguruan dagoen OBSESIOA izango da eragilea?

Sarri entzuten dira jendartean kirolean egindako astakeriak: “Ez dut kalean afalduko ezta garagardorik hartuko, bihar 8 orduz bizikletan ibili behar naiz eta”, “Nik gaur 300km egin ditut bizikletan”, “ goizean baraurik egin dut korrika eta arratsaldean 25km”,  “Gorbea, anboto eta aizkorri igo ditut egun berdinean”, “3:15km-tik behara egin ditut 20km-ak” “arrabolan 5 ordu  pasa ditut… Profesionalek ere ez dituzte horrelakoak egiten…

Agian bai, agian hau izango da guztiaren arrazoia…

Baina ez dugu ahaztu behar MODA ere bertan dagoela…

Egun badirudi zure entrenamendua sare sozialetara igo ezean ez dela baliagarria, STRAVAn agertzen ez bada, ez duzula entrenatu dirudi. Badirudi, hori dela gaur egun garrantzitsuena, besteek egin duzuna ikustea. Mendira joan eta milaka argazki instagramerako, bizikletan 200km stravako jarraitzaileek ikusteko, 10.000€ko bizikleta bat eta 500€ko ekipazioa itxurakeriagatik (hori bai gero gorla 45 minutuan kar kar kar), Bapor flight zapatilak erosi kilometroa 3 tik jeitsi edo bere markak hobetuko dituelakoan (hori bai, gero kilometroa 6ra kar kar kar). Dena, POSTUREOAGATIK.

Hau guztia ikusita, zaila da jakitea zein den arrazoia horrenbeste jende jarduera fisikoa egiten ibiltzeko. Agian jendea burua galtzen ari da? Ba, galdu dezala; esan beharra dago kirol enpresetarako buru galtze hau ondo datorkigula. Jarrai dezala jendeak kirola eta jarduera fisikoa egiten, ni behintzat horregatik ez naiz kexatuko, poztu baizik. Dena den, bukatzeko aholku bat eman nahi dizuet, DISFRUTATU  eta BIZI kirola, azken finean, ongizaterako daukagun Pildora onenetakoa baita!

Ander Uriarte

Hace poco leía que a pesar de la pandemia, el pequeño comercio independiente continúa  ganando popularidad en el ámbito sanitario, y que en algunos casos, este tipo de negocios consigue llegar a generar nuevas empresas multimillonarias (no estaría nada mal… ¿verdad?).

Según Forbes el 91 por ciento de los consumidores dice que la experiencia del paciente es extremadamente importante para ellos. Muchos de los clientes de hoy en día prefieren ser tratados en pequeñas clínicas dirigidas y pertenecientes a personas con las que puedan establecer una conexión personal. Esto representa una gran oportunidad para Clínicas Athlon. Nuestras clínicas son pequeñas y tienen la capacidad para construir su propia marca “boutique”.

Pero, ¿qué es exactamente una boutique?

boutique

sustantivo

       ¹ Una tienda, especialmente una pequeña que vende ropa de moda y otros artículos.

      ² Pequeño productor o negocio especializado.

Creo que la mejor manera de ejemplificar qué es un negocio boutique es hablando de hoteles. Seguro que alguna vez habéis visitado un hotel boutique. Un hotel excepcionalmente bonito (incluso podríamos utilizar el término “cuqui”), decorado con gusto (no confundir con lujoso) donde el excepcional servicio al cliente es brindado por todos y cada uno de los miembros del personal. Son lugares donde uno se siente como una persona valiosa e importante debido al mimo y la atención al detalle. Estos hoteles, además de estar especializados, consiguen crear auténticos fans (que después los recomendarán con vehemencia a sus familiares y amigos) porque brindan una experiencia que constantemente supera nuestras expectativas.

Pero, dejando de lado el mundo hotelero, ¿Qué factores debemos tener en cuenta a la hora de llevar a nuestras clínicas esta experiencia Boutique?

1. Tener un ¿Por qué?: Como dice Simon Sinek en Start with Why, «la gente no compra lo que haces, compran por qué lo haces». Afortunadamente tenemos muy claro nuestro por qué: Queremos empoderar a nuestros pacientes para que puedan disfrutar una vida plena. Y esto, que dicho así, suena grandilocuente, es lo que verdaderamente nos guía en el día a día. Ayudar a gente con dolor a superar sus limitaciones (aunque a veces resulta cansado) es gratificante y nos gusta hacerlo. Además esta visión concuerda al 100% con la misión y valores de Athlon.
   
2. Entorno físico: Tenemos claro que queremos brindar una experiencia física consistente y que se alinee con nuestra visión. Tenemos claro que nuestras instalaciones marcan el tono y la energía para los pacientes, los fisioterapeutas y el personal en general. Puede parecer una obviedad, pero es fundamental asegurarse de que nuestras clínicas sean acogedoras.
   
3. «El poder de los momentos»: Hay estudios que demuestran que las personas recordamos los eventos por sus componentes principales: picos, valles y transiciones. Por lo tanto debemos intentar crear más picos (puntos altos), rellenar los valles (puntos bajos) y reconocer momentos de transición. Los miembros del equipo de Clínicas saben que siempre empiezo el curso repitiéndoles lo mismo: que en nuestras clínicas “tienen que pasar cosas”.Además de ayudar al paciente (que es nuestro cometido fundamental) debemos tener la suficiente empatía y capacidad como para crear momentos memorables. Momentos que se fijen en las cabezas de los pacientes y generen un recuerdo positivo ante la sola mención de la palabra Athlon. Puede parecer ambicioso, pero no lo es si  partimos de la base de que ya estamos generando algo memorable desde el primer momento en que alguien entra en nuestra clínica y se sienta en unas maquinas que te miden la fuerza y la movilidad (algo que el 99% de los que nos visitan nunca había hecho con anterioridad). Estas son cuatro características de momentos memorables:
   
4. Elevación: Momentos que nos sacan del “día a día» para trascender una experiencia ordinaria. Como he mencionado esto lo hacemos en cada diagnóstico inicial.
   
5. Insights: Esos momentos epifanías “Aja!” que reconfiguran nuestra comprensión del mundo.
   
6. Orgullo: Momentos de logro y reconocimiento por nuestro buen trabajo y logros.  Como cuando mostramos los resultados y evolución de su capacidad funcional a un paciente.
   
7. Conexión: Momentos que profundizan nuestros lazos con otras personas, como trabajar juntos hacia un objetivo común o en tiempos de adversidad.  Como cuando un paciente comparte contigo sus problemas personales.

Cuando entendemos de qué están hechos los momentos poderosos, podemos tener la intención de crear más de ellos. Y cuanto más aprovechemos estos momentos decisivos para tomar una experiencia ordinaria y convertirla en extraordinaria, más nos querrán nuestros pacientes, y estaremos cerca de ser una Clínica Boutique.

Asier Viteri